Grota Łokietka
Grota Łokietka to największa jaskinia Ojcowskiego Parku Narodowego. Znajduje się 125 metrów powyżej dna Doliny Sąspowskiej, a jej łączna długość wynosi 320 metrów. Jaskinia posiada kilka korytarzy i dwie główne komory: Rycerską oraz Sypialnię. Różnica poziomów pomiędzy najwyższym a najniższym punktem wynosi siedem metrów. Grota została wyrzeźbiona w wapieniach górnej jury przez wodę, a wewnątrz znajdują się stalagmity i nacieki, w tym charakterystyczny, duży słup zwany Orłem. Temperatura w jaskini wynosi 7–8°C.
Według legendy, Grota Łokietka była kryjówką Władysława Łokietka, który ukrywał się przed królem Wacławem II. Pajęczyna, która zasnuła wejście, miała zmylić poszukiwaczy, co dodało miejscu niezwykłego charakteru. Grota jest dostępna do zwiedzania z przewodnikiem, co pozwala lepiej zrozumieć jej historię i formacje geologiczne.
Gdzie zobaczyć: okolice Ojcowa, Jura Krakowsko-Częstochowska, Małopolska
Jaskinia Raj
Jaskinia Raj, położona w Górach Świętokrzyskich w okolicy Chęcin, należy do najpiękniejszych jaskiń krasowych w Polsce. Powstała około 360 milionów lat temu, a długość jej korytarzy wynosi 240 metrów. Wewnątrz panuje stała temperatura 8–10°C oraz wysoka wilgotność sięgająca 95%. Jaskinia została przekształcona w rezerwat przyrody i jest dostępna dla turystów od 1972 roku.
Podczas zwiedzania odwiedza się m.in. Salę Stalaktytów, Salę Kolumnową oraz Komorę Złomisk, gdzie podziwiać można niesamowite formacje naciekowe. W pawilonie wystawowym prezentowane są narzędzia neandertalczyka oraz szczątki dawno wymarłych zwierząt, takich jak niedźwiedzie jaskiniowe czy mamuty. Jaskinia Raj to prawdziwy raj dla miłośników geologii i historii naturalnej.
Gdzie zobaczyć: okolice Chęcin, Góry Świętokrzyskie, woj. świętokrzyskie
Jaskinia Nietoperzowa
Znajdująca się w Dolinie Będkowskiej Jaskinia Nietoperzowa jest jedną z największych jaskiń Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Jej długość to około 300 metrów, a różnica poziomów to 23 metry. Jaskinia swoją nazwę zawdzięcza nietoperzom, które zamieszkują jej wnętrze. W XIX wieku pozyskiwano tu nawóz fosforowy z nietoperzowych odchodów.
Podczas badań odkryto liczne kości zwierząt oraz narzędzia kamienne, co wskazuje na obecność pierwszych ludzi na tych terenach. Turyści mogą zobaczyć m.in. wodospad naciekowy oraz charakterystyczne kotły wirowe. Jaskinia Nietoperzowa była również miejscem kręcenia fragmentów filmów, takich jak „Ogniem i mieczem”, co czyni ją jeszcze bardziej rozpoznawalną.
Gdzie zobaczyć: okolice Jerzmanowic, Jura Krakowsko-Częstochowska, Małopolska
Jaskinia Niedźwiedzia
Jaskinia Niedźwiedzia w Masywie Śnieżnika jest jedną z najdłuższych i najgłębszych jaskiń w Polsce. Jej korytarze liczą aż pięć kilometrów, sięgając 100 metrów w głąb ziemi. Pochodzenie jaskini datuje się na 28 milionów lat temu. Została odkryta w 1966 roku podczas eksploatacji marmuru.
Jaskinia oferuje trasę turystyczną o długości 360 metrów, w której można podziwiać niezwykłe formacje naciekowe, takie jak stalaktyty i stalagmity, a także szkielet niedźwiedzia jaskiniowego. W Sali Pałacowej organizowane są spektakle świetlne, które dodają zwiedzaniu wyjątkowego klimatu. Dla bardziej zaawansowanych przewidziana jest trasa eksploracyjna z grotołazem. Jaskinia Niedźwiedzia to idealne miejsce dla poszukiwaczy przygód i miłośników natury.
Gdzie zobaczyć: okolice Kletna, Masyw Śnieżnika, Dolny Śląsk
Jaskinia Mroźna
Jaskinia Mroźna znajduje się w Tatrach, w Dolinie Kościeliskiej. Trasa zwiedzania liczy 560 metrów, chociaż nowoczesne pomiary wskazują na większą długość. Temperatura wewnątrz wynosi około 6°C. Jaskinia jest znana z charakterystycznego mleka wapiennego, które pokrywa jej ściany, przypominając szron.
Turyści mogą zwiedzać m.in. Wielką Komorę, sztuczne jeziorka oraz formacje naciekowe. Zejście do jaskini wymaga dodatkowego czasu, a podziemna wycieczka trwa około 40 minut. Jaskinia Mroźna to miejsce, gdzie natura pokazuje swoje unikalne oblicze.
Gdzie zobaczyć: Tatry, Małopolska
Jaskinia Mylna
Położona również w Dolinie Kościeliskiej, Jaskinia Mylna jest znana z labiryntu ciasnych i ciemnych korytarzy o łącznej długości 1630 metrów. Zwiedzający mogą przejść trasę turystyczną o długości 300 metrów. Eksploracja wymaga latarki i uwagi, ponieważ łatwo zgubić drogę.
W jaskini panuje temperatura nieprzekraczająca 5°C w lecie, a zimą w niektórych miejscach spada poniżej zera. Warto zobaczyć tam tzw. mleko wapienne i zimowe formacje lodowe. To miejsce polecane jest szczególnie dla odważnych i doświadczonych turystów.
Gdzie zobaczyć: Tatry, Małopolska
Smocza Jama
Znajdująca się pod Wzgórzem Wawelskim w Krakowie Smocza Jama to jedna z najbardziej rozpoznawalnych jaskiń w Polsce. Jej długość wynosi 276 metrów, a trasa turystyczna obejmuje 82 metry. Jaskinia jest związana z legendą o Smoku Wawelskim, co czyni ją szczególnie atrakcyjną dla dzieci i miłośników polskich podań.
Trasa zwiedzania rozpoczyna się w Zamku Królewskim na Wawelu, a kończy przy rzeźbie Smoka Wawelskiego nad Wisłą. W jaskini znajdują się trzy komory oraz niewielkie podziemne jeziorka. Smocza Jama to połączenie historii, legend i piękna natury w samym sercu Krakowa.
Gdzie zobaczyć: Wzgórze Wawelskie, Kraków, Małopolska
